Soms rol je via via ergens in waar je van tevoren nooit vermoed had dat je daar terecht zou komen. Door oud collega muziek Loek van Nes werd ik in 1984 in contact gebracht met Clasien Zwiers uit Woensdrecht, een vertegenwoordiger van de vredesbeweging Pax Christi die vroeg of ik met mijn collega´s wilde meewerken aan een bijzonder initiatief om protest aan te tekenen tegen de plaatsing van kernwapens op de vliegbasis Woensdrecht.
Vraag was of wij voor een manifestatie op Goede Vrijdag schilderingen wilden maken die elk een punt van rust en overdenking zouden vormen voor een stille tocht. Na dit aan mijn sectiegenoten Pieter de Jong, Kees Lauwen en Arno Roks voorgelegd te hebben kreeg ik spontaan hun toezegging om mee te werken en toen de schoolleiding bij monde van rector Tini van den Dungen ook geen bezwaren zag konden we in actie komen. Behalve onze sectie deed ook Henny Steens, een Pax Christi vertegenwoordiger en amateurschilder uit Woensdrecht mee. Bij Pieter thuis in Breda wordt op een vergadering tussen de schilders en vertegenwoordigers van Pax Christi onder wie algemeen secretaris van Pax Christi Jan ter Laak, Vincent Schoenmakers, destijds de deken van Bergen op Zoom, en de Amerikaanse predikante Melanie Morrison de thematiek voor de schilderijen afgesproken.
Buttons uit de 70-er en 80-er jaren
Ontwerp van Opland
Ontwerp van Len Munnik
De discussie over kernwapens was destijds zeer actueel in Nederland.Het verzet daartegen werd zelfs Hollanditis genoemd om aan te geven dat het verzet tegen kernwapens zich als een virus verspreidde. Als reactie op een dreigende intensivering van de kernwapenwedloop begint in Nederland IKV (Interkerkelijk Vredesberaad)Pax Christi in 1977 de campagne: “Help de kernwapens de wereld uit, om te beginnen uit Nederland”. De campagne groeit uit tot een massaal protest tegen de plaatsing van nieuwe kernwapens in Europa.
Op 21 november 1981 demonstreren honderdduizenden mensen in Amsterdam. Twee jaar later, op 29 oktober 1983 is in Den Haag de grootste demonstratie die ooit in Nederland gehouden is: 550.000 mensen. En in Woensdrecht zelf komen op Goede Vrijdag 20 april honderden mensen bijeen uit het hele land om daar de ´Kruisweg van Woensdrecht´te beleven aan de hand van een zevental panelen, geschilderd door de sectie tekenen van de KSE Etten Leur!
Eerste statie ‘Solidariteit’
Tweede statie ”Nacht, verlatenheid,waarom?’
Derde statie ‘Waar zijn wij?’
Vierde statie ‘Verzet van de machthebbers’
Vijfde statie ‘Nu is de tijd’
Zesde statie ‘Kruisiging’
Zevende statie ‘Een streng bewaakt graf’
Omslag boek van Jan Zuidgeest
Deelnemers bij de zevende statie
Het koor van de Kritische Gemeenten IJmond zong tijdens de paasviering van Pax Christi op het terrein van de volksabdij Onze Lieve Vrouw ter Duinen
Deze borden (de ‘staties van de kruisweg’) bestonden uit drie vlakken: aan de linkerkant de titel met een korte toelichting, in het midden de schildering en recht ruimte voor commentaar van de deelnemers aan de manifestatie. De staties waren na de lessen in enkele gezamenlijke schildersessies binnen enkele uren tot stand gekomen. Met veel plezier en elkaar van het nodige advies dienend kwam daar iets tot stand waarvan we de impact niet zouden kunnen voorzien.
Tot onze verrassing had het NOS journaal op de avond van Goede Vrijdag een uitgebreid item over de Kruisweg, alle regionale en vele landelijke kranten brachten het nieuws en ook zouden n.a.v. de schilderingen een boek en grote posterachtige reproducties verschijnen. Tot ver in de tachtiger jaren doken de panelen op in televisie- uitzendingen, in kerken bij themadiensten, waaronder de Sint Jan in Den Bosch, en werden ze op talrijke andere plaatsen (o.a. ook in de H.Hartkerk in Etten-Leur) geëxposeerd. Hieronder een presentatie met foto’s van de manifestatie en diverse krantenartikelen.
Ondanks al het verzet neemt de Nederlandse regering op 1 november 1985 het besluit tot plaatsing van 48 kruisraketten op de vliegbasis Woensdrecht. Met het einde van de ‘Koude Oorlog’ in 1997 wordt het aantal Nederlandse kernwapentaken verminderd; ook de kruisvluchtwapens op Woensdrecht komen er niet.
